Foto door Jahroen Adriaensens

Nu het ’s nachts begint te vriezen, organiseren de Gentse straathoekwerkers dit weekend opnieuw hun vorstpatrouilles. Naast de wekelijkse nachtpatrouilles worden extra rondes voorzien in vriesnachten, om mensen een extra slaapzak of noodhulp aan te bieden .

Nachtpatrouille

De naam van de Dienst Outreachtend Werk van Stad Gent spreekt voor zich: mogelijke hulpvragen worden niet afgewacht achter een bureau of een loket. Straathoekwerkers ‘reiken uit’ en gaan de meest kwetsbaren zoeken op straat. Ze streven  naar schadebeperking (harm reduction) en proberen mogelijkheden naar een eventueel betere situatie bespreekbaar te maken bij de gasten.

“’s Nachts kan je gasten aantreffen op plekken die overdag door anderen worden geclaimd. Zo maken we kennis met nieuwe gasten of met gasten in andere omstandigheden. Hun appreciatie om hen ook ’s nachts op te zoeken is vaak enorm.”

Wannes Degelin – Outreachend Werk

Daarbij wordt vooral overdag gewerkt, maar ook nachtpatrouilles zijn een vast onderdeel van de methodiek geworden. Vindplaatgericht werken is de corebusiness maar ’s nachts op pad gaan biedt een extra dimensie. ’s Nachts zijn er bijna geen andere diensten actief, hulpvragen van gasten zijn dan ook vaak eens zo scherp.

De nachtpatrouilles hebben een preventief luik: kunnen mensen in extremis nog toegeleid worden naar een bed in de nachtopvang? Hebben buitenslapers een kop koffie of een slaapzak nodig? Maar vaak is ook noodhulp van doen. Meerdere keren per jaar wordt de ambulance gebeld voor een buitenslaper.

Vorstpatrouille

Om de 8 dagen gaan de teams ’s nachts op pad. In 2021 waren er 50 nachtpatrouilles. Daarvan waren toen ook 12 vorstpatrouilles, de nachtpatrouille bij nachtvorst. Zelfs op kerstavond 2021 gingen 2 medewerkers de straat op.

“De vorstpatrouilles bieden steun aan mensen die de nacht doorbrengen op straat. Er kan gezocht worden naar een noodoplossing of dringende medische hulp kan aangeboden worden. Een extra slaapzak, een warme drank of het aanklampend aanbieden van nachtopvang kunnen het verschil maken. “

Evita Willaert, schepen van Outreachend Werk

Dit jaar worden de vorstpatrouilles opgestart in de nacht van 2 op 3 december. Tijdens vriesnachten worden noden extra acuut. Er wordt dan ook nog meer aanklampend gewerkt. Buitenslapers worden wakkergemaakt, tenzij ze aangeven dat ze dat niet willen. Hun situatie wordt geëvalueerd en er wordt hulp aangeboden. Bij noodgevallen worden de hulpdiensten gecontacteerd.

De nacht is lang

Straathoekwerkers gaan in teams van 2 de straat op. Ook buurtstewards, jeugdstraathoekwerkers en schoolspotters gaan mee en soms sluit ook iemand van een andere stadsdienst aan. Deze ‘crossovers’ zijn inhoudelijke belangrijk en ze versterken ook het teamgevoel.

De teams staan er met hun 2 ‘alleen’ voor. De nacht is lang. De dynamiek is anders voor 23 uur (wanneer mensen op zoek gaan naar een slaapplaats), tussen 23 en 6 uur (veel mensen slapen) of in de vroege ochtend (wanneer mensen wakker worden). Maar ook het ritme van de stad verandert. Vreemd genoeg is er ’s nachts vaak meer tijd voor een andere babbel.

Een bakfiets vol slaapzakken, warme dranken en mutsen

Alle outreachende werkers zijn alert voor buitenslapers en hun input wordt verwerkt tot een lijst met mogelijke vindplaatsen. De stations zijn steevast een bezoek waard, net als verschillende wassalons. Verder worden parkjes, kraakpanden, parkings… bezocht. Meer dan 100 mogelijke plaatsen staan op de radar.

Wekelijks wordt de lijst geactualiseerd en worden de meest acute locaties bezocht, soms met focus op de binnenstad, soms meer gericht op de 19e-eeuwse gordel. De patrouille verloopt meestal met een bakfiets gevuld met slaapzakken, warme dranken, sjaals en mutsen…