Wie een volledige loopbaan van 45 jaar achter de rug heeft en een minimumpensioen krijgt, mag vanaf volgend jaar iedere maand 8 tot 10 euro meer op zijn rekening verwachten. Die verhoging maakt deel uit van het goedgekeurde hervormingsplan van minister van Pensioenen Daniël Bacquelaine (MR). 'Een totaal vrouwonvriendelijke hervorming', zegt Kamerlid Evita Willaert (Groen), die de cijfers op een rijtje zette. 'De meeste vrouwen die nu gepensioneerd zijn, bleven vroeger noodgedwongen enkele maanden of jaren thuis om voor hun kinderen te zorgen. Van tijdskrediet of loopbaanonderbreking was indertijd nog geen sprake. De voorwaarde dat je 45 jaar moet hebben gewerkt, is voor die vrouwen onhaalbaar.' 'Het resultaat liegt er niet om: slechts 40 procent van de vrouwen heeft lang genoeg gewerkt om van de verhoging te profiteren, terwijl 61 procent van de mannen die termijn moeiteloos haalt', argumenteert Willaert. 'Kortom: vrouwen zijn alweer de pineut.'

Cijfers vs. procenten

Geen extra centen dus voor de toegewijde moeders? Volgens het kabinet-Bacquelaine is daar niets van aan en moet het misverstand zo snel mogelijk uit de wereld worden geholpen. In de groep werknemers kunnen tot twee keer zoveel vrouwen genieten van een verhoogd minimumpensioen dan mannen, klinkt het.

'Ik kan er moeilijk bij dat ze dat vrouwonvriendelijk noemen', zegt woordvoerder Koen Peumans. 'Bij die loopbaan van 45 jaar worden trouwens ook zwangerschapsverlof en periodes van ziekte meegerekend. Wie naar de aantallen kijkt, ziet toch dat dit wel genderneutraal is?'

Binnen de werknemersgroep kunnen inderdaad 52.387 vrouwen hun voordeel doen met de hervorming (tegenover 23.644 mannen). Maar daar zet Groen wel twee belangrijke kanttekeningen bij. Ten eerste rekent Bacquelaine in absolute aantallen. Die ballon gaat volgens Willaert niet op, aangezien er drie keer zoveel vrouwen een minimumpensioen voor werknemers krijgen dan mannen. 'Wie intellectueel eerlijk is, rekent in percentages. Zelfs bij de werknemersgroep zijn de mannen - met 62 procent - bevoordeeld ten opzichte van de vrouwen, die slechts in 47 procent van de gevallen een verhoging krijgen', luidt het.

Wat de oppositiepartij ook zwaar op de maag ligt, is het feit dat er 'stilletjes gezwegen wordt over de zelfstandigen en gemengde loopbanen'. Daar is de genderkloof procentueel duidelijk zichtbaar: slechts één vrouw op de vijf (zelfstandigen) en één vrouw op de vier (gemengde loopbanen) krijgen een verhoging. Rekenen met een deel van het geheel kan niet door de beugel, vindt Groen.

Zeker opgelost in 2050

'Bij de zelfstandigen is er inderdaad nog een historisch gegroeid onevenwicht', geeft Peumans toe. 'Maar het gaat om een kleinere groep mensen. Wij rekenen met werknemers en absolute aantallen omdat dat het meest representatief is. Tegen 2050 zouden alle verschillen, hoe piepklein ook, weggewerkt moeten zijn.'

Het kabinet-Bacquelaine benadrukt bovendiendat niet alle gezette stappen richting gendergelijkheid nu al resultaat geven. Zo is het bijvoorbeeld nog decennia wachten op de impact van het statuut van meewerkende echtgenoot bij zelfstandigen, dat pas sinds 2005 verplicht is. Wordt ongetwijfeld vervolgd (binnen een jaar of 35).

(verschenen in DS van 04/10/16)